Opiekun próby na HO

Question

Czy mając stopień Harcerki Orlej mogę zostać opiekunem na ten stopień?

Answer 1

Możesz. Mówi o tym System Stopni Harcerskich, w sekcji „Zasady i tryb zdobywania stopni harcerskich”, w p. 5:

Planowanie i realizację prób na [stopnie HO i HR] wspiera opiekun próby. Może nim być harcerz w stopniu równym zdobywanemu albo wyższym lub instruktor [...]

Answer 2

Nie możesz zostać opiekunem. Ale możesz zostać opiekunką próby na stopień: i Harcerki Orlej, i Harcerza Orlego.

Comments

Zgodnie z systemem stopni nad próbą czuwa opiekun, opiekunki niestety nie dopuszcza.
A tak poważnie, to faktycznie Harcerka Orla Harcerzem Orlim nie jest, ale (zgodnie ze słownikiem języka polskiego, bo regulaminy tu milczą), opiekunka jest opiekunem ;)

---

W języku polskim te słowa odmieniają się przez osoby, zatem zapis w regulaminie trzeba byłoby poprawić - skoro odmieniamy harcerz-harcerka, to powinniśmy też odmieniać opiekun-opiekunka.

---

W języku polskim opiekun to "ten, kto się kimś lub czymś opiekuje" (PWN), czyli może być kobietą albo mężczyzną. Opiekunka to żeńska forma słowa opiekun. Dlatego wyrażenie "opiekun lub opiekunka" jest pleonazmem, czyli błędem językowym, bo opiekunka też jest opiekunem.
Od "harcerz/harcerka" odróżnia go to, że harcerz jest gdzieś określony (chyba w statucie. ale szukać teraz nie będę), jako chłopak, czyli harcerka nie jest harcerzem.

Czemu tak jest? Być może zdecydowano się na takie rozróżnienie, bo wygodnie mieć określenie na chłopaka-harcerza, gdy opisuje się metodykę albo chcieli zachować poprawność polityczną - nie wiem. Za to z punktu widzenia regulaminu to, jakiej płci jest opiekun nie ma żadnego znaczenia ;)

No i nie przez osoby, a przez rodzaje i nie odmienia tylko jest inną formą (rzeczownik odmienia się tylko przez przypadki i liczby), ale to tak na marginesie, bo sens oczywiście da się zrozumieć ;)

---

Po pierwsze nie chodzi o osoby tylko o rodzaje, rzeczowniki mają rodzaj, ale się przez niego nie odmieniają. "Opiekun" i "opiekunka" to nie jest odmiana tylko dwa różne choć powiązane słowa.

Po drugie słownikowa definicja opiekuna nie jest tu żadnym argumentem za rozszerzeniem "opiekuna" na kobiety, ponieważ jest w niej podobny problem: "ten, kto...", o kobiecie mówimy "ta, która", nie "ten".

W Statucie mamy tylko "harcerze", w Systemie metodycznym są ją "harcerki i harcerze". Ale nie można twierdzić, że "harcerz" zawsze oznacza mężczyznę. W Systemie stopni mamy "... wspiera opiekun próby. Może nim być HARCERZ w stopniu równym zdobywanemu".

Nie można wymagać, aby w tekście w każdym możliwym miejscu wymagać formy męskiej i żeńskiej - nie dało by się tego czytać.
Właśnie dlatego nie można też twierdzić, że jeśli w dokumencie jest tylko rodzaj męski to kobiety muszą używać męskiej formy.
Warto też zauważyć, że w przypadku niektórych par słów mamy różne znaczenia w zależności od rodzaju, np."sekretarz-sekretarka".
W przypadku "opiekun-opiekunka" wydaje mi się, że różnica jest, choć niewielka. Dlatego zostawiłbym druhnom do wyboru jak wolą o sobie mówić.