Dodatkowa zwrotka "Bratniego słowa"

Question

Czuwaj!
W moich stronach od kiedy pamiętam śpiewamy zawsze trzy zwrotki "Bratniego słowa", ale coraz częściej na róznych wyjazdach zaczęłam zauważać, że nikt tej zwrotki nie śpiewa, a kiedy (zazwyczaj) po rozwiązaniu kręgu o nią pytam, to okazuje się, że po prostu nikt jej nie zna. Stąd moje pytanie, czy ktoś z was zna może zwrotkę:

W troskach smutkach  i zmartwieniach
w dni pogody i w dni cienia,
w jasny dzień, czy w ciemną noc
przyjaźń da ci moc.

Czy to jest coś, co wykształciło się na moich terenach? A może ta zwrotka ma jakąś swoją historię?

Comments

ja to znam, ale nie wiem z czego wynika że się jej nie śpiewa. U mnie w środowisku się tego nie śpiewa, ale wiem że np podczas BŚP przy zawiązaniu kręgu to jest śpiewana ta część

---

w moim obecnym środowisku śpiewa się wszystkie trzy.
ale znam dużo środowisk które śpiewają pierwsza zwrotke dwa razy plus jesxcze raz ja mrucza

---

Toruń śpiewa.

Niegdyś jeszcze w wielu środowiskach Torunia 2. zwrotkę śpiewali pochyleni, a 3. klęcząc na prawym kolanie, teraz to chyba zanikło (albo ja mam mniejszy kontakt i już nie widzę).

---

Dębica również śpiewa tą zwrotkę, przynajmniej w moim środowisku :)

Answer 1

Witam, miałam okazję być w kilku środowiskacj i spotkałam się z conajmniej kilkoma wersjami Bratniego Słowa, i nie są to tylko róznice w tej jednej zwrotce.
Znam środowiska które śpiewaja trzy razy tylko pierwszą zwrotkę alebo dwa razy pierwszą i raz ostatnią o ni takie które śpiewają wszystkie trzy.

Myślę że te różnice wynikają z tego że niekiedy trafiają się drużynowi którzy nie przykładali do tego odpowiedniej uwagi i tak tradycja została zapomniana. 

Na szczęście powoli, małymi kroczkami coraz więcej srodowisk wraca do 3 zwrotek.
Teraz ogromna rola tych na górze w drużynach, szczepach i hufcach coby nie blokowali zmian i pozwalali na różnorodność.

Oto wersja którą obecnie śpiewa się w moim środowisku:

BRATNIE SŁOWO

Bratnie słowo sobie dajem,
że pomagać będziem wzajem.
Zuch – zuchowi, druhnie – druh,
hasło znaj – Czuj duch!

W troskach, smutkach i zmartwieniach,
w dni pogodne i w dni cienia.
W dzień czy w ciemną noc,
przyjaźń da Ci moc.

Bacz, by słowo sobie dane
było zawsze dotrzymane.
Zuch – zuchowi, druhnie – druh,
hasło znaj – Czuwaj !

A taką się śpiewa w moim hufcu:

Bratnie słowo sobie dajem,
Że pomagać będziem wzajem:
Druh - druhowi, druhnie - druh,
Hasło znaj: "CZUJ DUCH"             

W troskach, smutkach i zmartwieniach,
W dni pogody i w dni cienia,
W dzień czy w ciemną noc,
Przyjaźń da ci moc.

Bacz by bratnie słowo dane,
Było zawsze dotrzymane:
Druh - druhowi, druhnie - druh,
Hasło znaj: "CZUWAJ".

Comments

Moja drużyna i zaprzyjaźniona gromada zuchowa też śpiewają tę wersję z zuchem. Myślę, że wtedy zuchy wiedzą, co śpiewają i wiedzą, że śpiewają tez o sobie. Z tego, co zaobserwowałam u moich nowych harcerzy pochodzących z gromady, to są przekonani, że druhem jest (i tu były różne wersje, gdy padło takie pytanie na którejś z gier):
- do drużynowej
- do drużynowej i przybocznych
- do starszych
Czasem jeszcze ktoś się pokusił o zaliczenie do tego grona zastępowego :)
Dlatego myślę, że ważne jest wymienianie zuchów obok druhów.

Answer 2

U mnie w srużynie śpiewa się jeszcze inaczej. Też trzy zwrotki ale pomijając tą o której jest mowa w pytaniu. U nas śpiewa się tak:

 

Bratnie słowo sobie dajem,
Że pomagać będziem wzajem:
Druh - druhowi, druhnie - druh,
Hasło znaj: "CZUJ DUCH"             

Byśmy zawsze pamiętali                                                                                                                                                                    Żeśmy bratnie słowo dali                                                                                                                                                                           Druh - druhowi, druhnie - druh,                                                                                                                                                            Hasło znaj: "CZUJ DUCH"    

Bacz by bratnie słowo dane,
Było zawsze dotrzymane:
Druh - druhowi, druhnie - druh,
Hasło znaj: "CZUJ DUCH".

Comments

Tę zwrotkę też gdzieś kiedyś słyszałam, tylko, że na końcu całej piosenki.

---

W moim szczepie jest drużyna, która śpiewa tę zwrotkę jako czwartą zwrotkę.

Answer 3

U mnie w szczepie część drużyn śpiewa trzy. Jednak cały hufiec (jak i reszta szczepu) oraz większość zaprzyjaźnionych hufców śpiewa dwa razy pierwszą zwrotkę i trzecią.

Ja uczę śpiewać bez drugiej zwrotki, bo śpiewanie różnych wersji w zależności od okazji jak i śpiewanie różnych wersji w jednym kręgu wprowadza za dużo zamieszania. Choć mam tu duże wątpliwości i cały czas się zastanawiam.

Answer 4

U mnie w szczepie od obozu śpiewa się 3. Wcześniej śpiewało się jedną ;) W hufcu także śpiewaliśmy 3 ;)

Answer 5

Ze starego śpiewnika:

 

Stańmy bracia wraz

Ilu jest tu nas

Zróbmy  przyjacielskie koło

I zanućmy pieśń wesołą

Póki na to czas, póki na to czas

 

 

Bratnie słowo sobie dajem,
że pomagać będziem wzajem.
Druh druhowi, druh,
hasło znaj – Czuj duch!

W troskach, smutkach i zmartwieniach,
w dni pogodne i w dni cienia.
W dzień czy w ciemną noc,
przyjaźń da Ci moc.

Bacz, by słowo sobie dane
było zawsze dotrzymane.
druh druhowi, druh,
hasło znaj – Czuj Duch !

 

Jak widać, stara, jeszcze nie koedukacyjna wersja (i wreszcie liczba sylab w 3 wersie się zgadza). Śpiewana swego czasu w mojej drużynie.

Comments

Prowadziłam kiedyś drużynę, w której śpiewaliśmy właśnie z tą pierwszą częścią, jakby przed zwrotkami, tylko koniec brzmiał inaczej:
Stańmy bracia wraz
Ilu jest tu nas
Zróbmy  przyjacielskie koło
I zanućmy pieśń wesołą
Póki mamy czas, póki mamy czas

a potem 2 razy pierwszą i raz ostatnia zwrotkę.

Answer 6

My zawsze śpiewamy tą zwrotkę :)