Czego powinniśmy oczekiwać od harcerzy starszych?

Question

W Podstawach Wychowawczych jest mowa o rozwijaniu harcerzy w 9 obszarach:

• patriotyzm
• świadomy obywatel
• odpowiedzialność
• aktywny członek wspólnoty
• przestrzeganie zasad
• pozytywne spojrzenie na świat
• zdobywanie wiedzy
• zaradność
• zdowie ciała i ducha

Określają kim bedzie czlowiek "wychodzacy" z ZHP: świadomy swoich czynów, zaradny... itd. Każdemu ze stopni przyświecają te same ideały, lecz każdy stopień powinien odzwierciedlać pewnego rodzaju poziom "zaawansowania" w ich realizacji. Wiadomo, że od zucha będziemy wymagali czego innego w ramach zaradności zyciowej niż od wędrownika.

Pytania najważniejsze -  Co powinien sobą reprezentować harcerz posiadający stopień pionierki/odkrywcy a co samarytanki/ćwika? W jaki sposób (realizując jakie zadania) może pokazać iż zrealizował te wymagania?

Answer 1

Pionierka/odkrywca - Uczestnicząc w harcerskim życiu, odkrywa swoje zainteresowania. Ocenia siebie i swoje postępowanie odwołując się do Prawa Harcerskiego. Potrafi radzić sobie w różnych sytuacjach działąjąc samodzielnie i odpowiedzialnie. Można na nim/jej polegać. Jest uczynny/a odważny/a i samodzielny/a.

 

Samarytanka/ćwik - Poszukuje wzorów do naśladowania zgodnych z harcerskimi wartościami zawartymi w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim. Szuka sytuacji, w których może pomóc. Pracuje nad swoim charakterem. Wywiązuje się ze swoich obowiązków. Poszukuje swoich zainteresowań i pasji. Rozwija je zdobywając wiedzę i umiejętności w wybranych dziedzinach. Współtworzy życie drużyny.

 

Pozdrawiam 

Comments

Tito - nie chodzi mi o regułki z regulaminów. Chodzi o to co harcerz umie, potrafi, co sobą reprezentuje i w jaki sposób może pokazać jak realizuje wartości którymi powinien się kierować.

---

Ale to przecież właśnie te "regułki" są tymi wytycznymi i z nich można wciągnąć to, jak powinni się zachowywać. :)

Answer 2

To czego oczekujemy od harcerzy-gimnazjalistów jest pochodną tego jak rozumiemy cały system.

Szczegółowe treści winny być pochodną "opisu" poszczególnych stopni.

---

Jeśli na mundurze harcerskim chłopca/dziewczyny, "na sercu", zobaczysz srebrną lilijkę, będzie to znak że są już przyjęci do drużyny harcerskiej, po okresie próbnym. Poznali już swój zastęp i drużynę oraz nauczyli się podstawowych zasad harcerskiego zachowania.

 

Próbę harcerza/harcerki odbywa każdy chłopiec i każda dziewczyna przyjęci do drużyny harcerskiej na okres próbny (również przychodzący z drużyny zuchowej - są oni zwolnieni jedynie z obowiązku uczestniczenia przez 6-10 tygodni w pracach zastępu).

 

---

Kim jest harcerz/harcerka noszący na piersi "szary" Krzyż Harcerski ?

To MŁODZIK / OCHOTNICZKA który stara się postępować zgodnie z Prawem Harcerskim, jest samodzielny i zaradny, w życiu nie potrzebuje obsługi. Już poznał "pierwszy smak" Harcerstwa, zdobył podstawowe wiadomości i umiejętności potrzebne do służby harcerskiej w zastępie, drużynie, na wycieczce i w życiu codziennym.

 

Pierwszy stopień harcerski. Realizowany po próbie harcerza-harcerki.

 

---

Srebrna lilijka na Krzyżu Harcerskim oznacza WYWIADOWCĘ / TROPICIELKĘ.

W swojej służbie  szuka harcerskiej przygody, tropi teraźniejszość i przeszłość. Wyrabia swoją spostrzegawczość, sprawność i szybką orientację. W harcach osiągnął wprawę, która może zaimponować młodszym. Zdobył umiejętności organizatorskie pozwalające prowadzić zastęp lub pełnić inną funkcję w drużynie.

 

 Drugi stopień harcerski.

 

---

Złota lilijka na Krzyżu Harcerskim, to ĆWIK / SAMARYTANKA.

To harcerski wyga - radzi sobie w różnych sytuacjach życiowych. W dziedzinie pracy nad sobą nie trzeba go prowadzić za rękę - sam wybiera sobie cele i zadania konsekwentnie dążąc do ich realizacji. W pełni opanował podstawowe umiejętności harcerskie, w wyszkoleniu polowym nie ma dla niego tajemnic.

ĆWIK / SAMARYTANKA to harcerz-harcerka który może już wyruszyć na wędrowniczy szlak. Może także rozpocząć służbę instruktorską, np. jako przyboczny.

 

Trzeci stopień harcerski.

 

---

Złota lilijka, w złotym okręgu na Krzyżu Harcerskim oznacza iż jest to HARCERZ ORLI / HARCERKA ORLA.

Należy do harcerskiej młodzieży poszukującej swej drogi życiowej. Kieruje się w życiu Prawem Harcerskim. Odkrywa świat swoich zainteresowań, realizuje swoje plany życiowe, dąży w nich do doskonałości. Cechuje go hart ducha i silna wola. Umie samodzielnie myśleć, pogłębia swoją wiedzę. Dostrzega problemy i potrzeby społeczne. Pełni służbę, nie opuści nikogo w potrzebie. 

Czwarty stopień harcerski.

 

---

Jeśli na jego/jej Krzyżu Harcerskim widzisz złote wieńce, okręg i lilijkę to znak że jest to HARCERZ / HARCERKA RZECZYPOSPOLITEJ.

To człowiek już dojrzały, odpowiadający za siebie i swoją rodzinę, realizujący w życiu ideały harcerskie. Dostrzega problemy i potrzeby społeczne. Inspiruje i organizuje środowisko do działania. 

Piąty, najwyższy stopień harcerski, przewidziany jest dla harcerzy i harcerek rozpoczynających dorosłe życie.

Comments

Nie podałeś tutaj wszystkich obowiązujących obecnie stopni, dlaczego?

---

Bo obecny system deformuje pracę wychowawczą.

Answer 3

Moim zdaniem najważniejszy jest rozwój, a to jakie wymagania do zamknięcia stopnia stawiamy powinno zależeć od poziomu rozwoju przy otwieraniu. Dlatego zadania nie mają nic udowodnić - mają rozwinąć. Jeśli zdefiniujemy konkretne wymagania (konkretny poziom do osiągnięcia) dla stopni to będziemy w trochę trudnej sytuacji - niektórym od razu powinno dać się stopień ćwika, a inni w ogóle nie powinni go dostać.

Stopnie mają motywować do rozwoju w wymienionych 9 obszarach. W regulaminach można znaleźć definicje stopnia (Tito je napisał), które pokazują kolejne etapy wychowania i wskazują, w którym momencie należy je zdobywać. Oprócz tego istnieją wymagania na stopnie, ale to są właściwie tylko wskazówki - pokazują "przeciętnego" harcerza, który otrzymał ten stopień.

Gdy układamy próbę najlepiej chyba poszukać, w czym dany harcerz (harcerka) jest najmniej rozwinięty i ułożyć próbę pod te cechy tak, żeby je rozwijała.

Comments

Rozwój harcerza to jest tylko jeden z elementów składowych. Jeśli byśmy zastosowali system o którym mówisz to ćwik - ćwikowi byłby nierówny bo jeden zaczynał od poziomu 0 a drugi powiedzmy od 5 (załóżmy 10-cio stopniową skalę). To o czym mówisz to tylko realizacja zagadnień z zakresu "zdobywanie wiedzy" a stopień to postawa, to wyznawanie i zrozumienie pewnych wartości. Dodam to co napisałem do Tito - "Chodzi o to co harcerz umie, potrafi, co sobą reprezentuje i w jaki sposób może pokazać jak realizuje wartości którymi powinien się kierować."

---

Zacytuję deklarację ideową ZHP:
"Misją Związku Harcerstwa Polskiego jest przyczynianie się – przy pomocy metody
harcerskiej – do rozwoju młodych ludzi..."
Rozwój harcerza (duchowy, społeczny, psychofizyczny...) jest celem harcerstwa.
Dlatego nie zgadzam się (lub inaczej rozumiem) ze stwierdzeniem "Rozwój harcerza to jest tylko jeden z elementów składowych". To właśnie poziome rozwoju we wszystkich tych "kierunkach" jest opisany w wymaganiach na stopnie.

To o czym pisze dotyczy się akurat wszystkich kierunków rozwoju oprócz wiedzy i umiejętności . Bo w wiedzy warto się specjalizować i nie trzeba koniecznie rozwijać najsłabszych cech. A w rozwoju charakteru należy (moim zdaniem) skupić się właśnie nad słabościami. Taką próbą uczestnik pokazuje gotowość i chęć do samorozwoju, a to jedna z ważniejszych cech harcerza.