• Rejestracja
Pierwszy raz tutaj? Zajrzyj do FAQ!
x
Witamy w serwisie zapytaj.zhp.pl, gdzie możesz zadawać pytania i otrzymywać odpowiedzi od innych harcerzy.

Możesz też zdobywać punkty za zadawanie pytań i udzielanie odpowiedzi. Tutaj pomaganie innym się opłaca! Więcej informacji tutaj!


Na wiele pytań odpowiedź znajdziesz w dokumentach ZHP:


Skauting a PRL

+4 głosów
W okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej nasz związek przestał być członkiem ŚORS-u i ŚSPiS-u, jednocześnie rozpoczynając współpracę z organizacjami pionierskimi.
Czy w okresie PRL skauting potępiano, marginalizowano jego rolę czy podchodzono do niego obojętnie?
Czy harcerze próbowali nawiązywać kontakt z drużynami skautowymi na świecie?
Jak (jeśli) uczono historii skautingu w kraju socjalistycznym?
Czy to prawda, że Dzień Myśli Braterskiej był świętem zakazanym?
pytanie zadane 6 lutego 2013 przez użytkownika Krzysztof Urbaniak (734)   11 26 39
Współczynnik akceptacji: 14%
   
Druhu, jeśli zadajesz pytanie to dbaj o to by było zrozumiałe. Używanie własnych skrótów takich jak ŚORS i ŚSPiS zamiast WOSM i WAGGGS może spowodować, że  niektórzy nie zrozumieją twojego pytania.
Dobrze. Ale dlaczego się nie przyjęły polskie skrótowce? Znamy WOSM i WAGGGS (wielu da radę rozwinąć te skrótowce), ale jest problem z tłumaczeniem na język polski - sytuacja często spotykana w środowiskach.
Pewnie dlatego, że powszechnie stosujemy międzynarodowe. To nie jest błędem. I choć używamy "ONZ", to też "FAO", "WHO", "UNICEF" i wielu innych.
Zadałeś pytanie godne solidnej pracy habilitacyjnej. Na ten temat toczyła się gigantyczna dyskusja na wszelkich możliwych frontach ścierania się pogladów na powojenną historię harcerstwa. Warto przegladnąć Forum ZHP. Parę luźnych wątków w nurcie Twego pytania:
W 1947 (bodaj) roku ZHP zostało zawieszone zarówno w męskim, jak i żeńskim Skautingu, za oficjany"ideologiczny" zwrot  w kierunku wymuszanym przez nową władzę polityczna w kraju. W światowej koferencji skautowej brała udział hm. Wiktoria Dwitzowa - nie potrafię sprecyzować w tej chwili jaką rolę odegrała. Warto poszperać. ZHP uważal się za członka Rodziny Skautowej, niestety został rozpędzony w 1949 metodami policyjnymi i politycznymi ( na szczęście "zapomniano" wykreślić ZHP z rejestrów stowarzyszeń i organizacji ;) )  Jak napisał Jędrzej, wiele środowisk zeszło do 2-giej konspiracji, co zaowocowało licznymi śledztwami, paleniem harcerskich sztandarów i aresztowaniami.( słynny krakowski harcmistrz "Pucek", Władysław Piliński z dumą nosił blizny po gaszeniu papierosów na łysinie przez zbydlęconych śledczych) Mimo tych doświadczeń większość reaktywowanych środowisk po 1956 r., zaczęła od razu nawiązywać "oddolnie" kontakty ze skautingiem. Np na kolejne Jamboree wyjeżdżały grupy harcerskie nieoficjalnie - do Grecji krakowska Szara 7 w składzie delegacji austriackiej. Mało kto wie, że nieoficjalnie ZHP nie opuścił ani jednego Jamboree! Co ciekawe, Wydział Zagraniczny GK ZHP, nawet w najciemniejszych latach komuny prowadził kontakty ze skautingami we Francji, Niemczech i Szwecji (m.in. dzięki druhnie Mariannie Głowińskiej). Światowy Ruch Skautowy popierał te kontakty, np osobą Erika Ende, komisarza zagranicznego Federacji Skautów Szwedzkich i członka Biura Europejskiego. Byłem w składzie jednej z wizyt w Szwecji, pojechaliśmy w mundurach i byliśmy przez skautów "rozchwytywani". Podobnie wyglądała współpraca z BdP, VCP w Niemczech. Krakowska Chorągiew ZHP dostała zgodę na własny Wydział Zagraniczny i regularnie jeździliśmy na krajowe Jamba niemieckie, regularne wymiany i seminaria. (Wiem co piszę bo byłem społecznym szefem tego Wydziału :) ).  Patronował temu Komisarz Zagraniczny BdP Klaus  Steinbrecher. W Krakowie, w ramach Wydziału, funkcjonowała też "akcja Francja" na podobnych zasadach. Z tego co wiem podobnie poczynało sobie wiele chorągwi, hufców, a nawet szczepów!. W przeciwieństwie do niejako "wymuszanych" kontaktów w ramach śfmd ( swiatowej federacji młodzieży demokratycznej, i jej dziecięcej przybudówki cimea), kontakty te były spontaniczne i bardzo chętnie organizowane. Inna sprawa to podłoże polityczne "cichego przyzwolenia" na nie. Musiało to się wiązać z jednej strony z "polityką otwarcia na zachód" Gierka ( ;) ), z drugiej strony światowy skauting miał nieoficjalnie "na uwadze" takie organizacje jak ZHP, taborników, czy turisticke oddily w Czechosłowacji, oraz Izwidaczy w Jugosławii.
Co do DMB, punktem honoru każdego srodowiska "świadomego" było półkonspiracyjne obchodzenie DMB. Wymiana karteczek z życzeniami i stosownymi rysunkami była bardzo rozpowszechniona. Takie "analogowe" życzenia są dziś perełką w zbiorach pamiątek. Na marginesie, w większości "szacownych" harcówek wisiał portret BiPi, nierzadko po drugiej stronie oprawionego "jakiegoś dyplomu" - taka "konspiracja" - na codzień BiPi, na dzień spotkania z jakąś niechcianą "osobistością" - dyplom :)
Takie wartościowe "komentarze" warto chyba jednak dodawać jako pełnoprawną odpowiedź :) Wtedy więcej osób do niej trafi, a szkoda, by zagubiły się gdzieś w tłumie.

2 odpowiedzi

+4 głosów

Można by na ten temat, o który zapytałeś, napisać solidną pracę naukową. Sama analiza oficjalnym materiałów (np. kolejne roczniki "Harcerstwa") to spore zadanie.

A dodać by trzeba wywiady ze starszymi instrukorami i analizę materiałów lokalnych.

Dużo zależy od czasu i konkretnego środowiska. PRL nie był okresem jednolitym pod względem nastawienia, różne też były sytuacje w hufcach, szczepach, drużynach. Gazeta centralna mogła coś drukować, a instruktorzy liniowi tego nie czytać i się tym nie przejmować: były wszak drukowane konspekty np. zbiórek o Leninie, a ze swojego dzieciństwa nie pamiętam ani jednej.

Natomiast w wielu hufcach powinieneś znaleźć na półce "Leksykon harcerstwa" - rok wydania 1988. Hasło "skauting" zajmuje sporo miejsca, można poczytać o niechęci WOSM i WAGGGS do współpracy z organizacjami pionierskimi :)

 

odpowiedź 7 lutego 2013 przez użytkownika Dominik Jan Domin (9,866)   38 88 189
+3 głosów
Mimo, że tamtych czasów nie miałem przyjemności (?) uświadczyć, jestem zafascynowany historią, a także historią harcerstwa i mam nadzieję, że jako tako będę w stanie odpowiedzieć. Już w lipcu 1944 roku odnotowuje się lawinowe odradzanie się drużyn harcerskich. Historycy sprzeczają się czy można to nazwać odradzaniem się, czy po prostu wyjściem z konspiracji. Tak czy siak ponownie w miarę na to jak pozwalały warunki, starano się działać już jawnie. W 1945 roku uchwalone zostaje nowe Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie. Mniej więcej do 1946 roku harcerstwo ma względny, polityczny spokój. Oczywiście na najwyższych szczeblach toczyła się walka, ale środowiska kontynuowały pracę na rzecz powojennej ojczyzny. Do 47' ponownie zostanie zmieniona treść Prawa i Przyrzeczenia. Wszak do 5 marca 1953 (Śmierć ojczulka wszystkich dzieci.) w Polsce panuje stalinizm i sławny Bierut. W tym czasie oprócz skazywania instruktorów harcerskich (W końcu harcerze brali aktywny udział w konspiracji PPZ), zwalniania instruktorów-księży dochodzi do przejęcia całej organizacji przez ludzi PZPR. Wtedy nawiązujemy ścisłą przyjaźń z pionierami z bratniego ZSRS. Oczywiście w tym czasie działały drużyny harcerskie w środowiskach polonijnych za granicą, ale rozumiem, że chodzi Ci przede wszystkim o warunki Polski Ludowej. W każdym bądź razie starano się ograniczyć maksymalny wiek, jaki mógłby mieć harcerz w ZHP. Po to, żeby przeszedł do ZMP, która wkrótce utworzy własną organizację harcerską. Apogeum ma miejsce w 1949 roku i tu kończy się harcerstwo przedwojenne. Przyjęty zostaje nowy mundur, salut, znaki itd itd. Ciekawym jest fakt, że w okresie głębokiego stalinizmu, mimo represji i inwigilazji działało wiele organizacji harcerskich, które posiadały nieliczną broń i szkoliły się do III WŚ (Ot taka ciekawostka.) Trzy lata po śmierci Stalina (56') odnawia działalność ZHP. Mimo komnistycznych roszad w GK to przywrócane zostają dawne zasady, wartości itp. Od nowa ruszają wydawnictwa i rozgłośnie. Harcerze wtapiają się w obraz socjalistycznej Polski. W 73' mamy m.in, Harcerską Służbę Polsce Socjalistycznej. Najlepiej obejrzeć kroniki WDiFF gdzie w czasie akcji społecznych mamy mnóstwo harcerzy. Np. walka z imperialistyczną stonką, budowa Nowej Huty. Pokazywane są też obozy harcerskie. Szczególnie ówczesnej propagandzie odpowiadały sceny jak chłopaki zapylają w podkoszulkach i spodenkach mundurowych z różnymi innymi elementami munduru do pracy na rzecz społeczności lokalnej np. budując wały przeciwpowodziowe. Kontakt z innymi drużynami? Był! Oczywiście! W Archiwum mojego liceum są kroniki dawnych drużyn ZHP, gdzie są listy od Pionierów z ówczesnej Ukraińskiej, Białoruskiej i Rosyjskiej RS. Oczywiście mówię o warunkach w Polsce ludowej, bo jak w środowiskach polinijnych było - nie wiem.

 EDYCJA: Nie ma  na celu propagowanie żadnej idei politycznej poniższym filmem. http://www.youtube.com/watch?v=_1OfdjvK-2c Skup się przedewszystkim na melodii refrenu. Wniosek? Tradycje ZHP mocno mimo wszystko przegryzły się z komunistycznymi.

Co do DMB - nigdy o tym nie słyszałem ;)

Polecam poszperać w internecie. Z tego co wiem wikipedia daję obszerny obraz naszej historii.
odpowiedź 7 lutego 2013 przez użytkownika JW (1,403)   10 19 38
edycja 7 lutego 2013 przez użytkownika JW
Co do fragmentu o melodiach to warto spojrzeć na daty powstania obu pieśni.
Rodowód hymnu harcerskiego sięga początku skautingu na ziemiach polskich. 15 października 1911r. w inauguracyjnym numerze "Skauta" - Pisma Młodzieży Polskiej ukazał się niepodpisany 9-zwrotkowy wiersz bez tytułu. W niecały rok później, w tym samym piśmie, w numerze 1 z 15 września 1912r. tekst ukazał się wraz z nutami jako "Marsz skautów". Pieśń opublikowano również bez nazwisk autorów. Dzisiaj wiemy, że wiersz Ignacego Kozielewskiego - do melodii pieśni "Na barykady" dostosowała Olga Drahanowska (później Małkowska). Ona też napisała refren zaczynający się od słów "Ramię pręż...".
Po odzyskaniu niepodległości w 1918r. tytuł zmieniono na "Wszystko co nasze" i na początku lat trzydziestych stała się oficjalnych hymnem harcerskim. Wcześniej hymnem była "Rota" do słów Marii konopnickiej i melodii Feliksa Nowowiejskiego.
 Dlaczego melodia pieśni "Na barykady"? Ano dlatego, że Olga Małkowska i Ignacy Kozielewski uważali iż ta melodia oddaje ducha zmian, postępu i wolności czego symbolem miał być polski skauting. W tamtych latach jeszcze nie wiedziano, do czego prowadzi bolszewickie działanie - robotnicy industrialni byli uznawani przez wielu za siłę zdolną obalic carat i stare europejskie monarchie, które zniewoliły Polskę. Komuna kojarzyła się z rewolucją inną niż ta, którą nazwano "październikową", a której obraz powstał  pod dyktando Lenina i Stalina...w studiach filmowych Siergieja Eisensteina, skądinąd geniusza filmu.  A Kozielewski? Był związany z kręgiem harcerskim św. Jerzego, o nachyleniu chrześcijańsko-narodowym. A Olga Małkowska? Chyba nie trzeba nic dodawać. Z komunizmem tradycje harcerskie gryzły się jedynie w Wolnym Harcerstwie i w Czerwonym Harcerstwie TUR. Lewicowość nie była jednak obca harcerskiej kadrze, choć skrajne skrzydła "obcinano" - Wybitni harcmistrzowie i harcmistrzynie słusznie uważali, iż uspołecznienie i wrażliwość na krzywdę społeczną jest zgodne z jedną z kardynalnych zasad Skautingu - ze służbą Bliźnim. Dlatego "Wszystko Co Nasze" nie jest "przegryzaniem się " z komuną a symbolem postępu Idei Harcerskiej.
Nie sprecyzowałem swojego wpisu - prawda, ale nie twierdziłem, że nasz Hymn został zerżnięty od komunistów. W gwoli ścisłości.
Od socjalistów, gwoli ścisłości. Komuniści w tamtych czasach, to był margines ruchu robotniczego.

Podobne pytania

0 głosów
1 odpowiedź 2,395 wizyt
pytanie zadane 25 listopada 2014 w Metodyka i metoda przez użytkownika wii vivi (156)   9 12 23
+5 głosów
5 odpowiedzi 720 wizyt
pytanie zadane 20 stycznia 2013 przez użytkownika Krzysztof Urbaniak (734)   11 26 39
+2 głosów
0 odpowiedzi 661 wizyt
pytanie zadane 15 grudnia 2019 przez użytkownika Joanne (215)   2 8 13
0 głosów
0 odpowiedzi 81 wizyt
pytanie zadane 19 lutego 2022 w Próby przez użytkownika Zosia_Psia_Harcerka (128)   4 7
0 głosów
0 odpowiedzi 111 wizyt
Ta strona używa plików ciasteczek. Korzystanie z serwisu oznacza zgodę na ich używanie.
Pomysł, wykonanie, osoba odpowiedzialna za działanie serwisu: hm. Szymon Gackowski
...