Czy komendant szczepu/hufca może zablokować odejście ze szczepu?

Question

Zastępca Komendanta szczepu stał się Komendantem Hufca, nic by w tym złego nie było gdyby nie to, że sam mianował się na pełniącego obowiązki Komendanta Szczepu, bo wraz z jego powiedzmy "awansem" odszedł nasz poprzednik panujący nad szczepem. Komendant hufca/szczepu jest przewodnikiem. Nie zajuje się nami, nie spotyka, cały czas wpada w konflikty nie tylko z nami, ale również z  innymi instruktorami. Wraz z drużynowymi postanowiliśmy powiedzieć "NIE" dyspotycznemu druhowi. Znaleźliśmy osobę na stanowisko Komendanta Szczepu. Była to osoba zamykająca podharcmistrza, ambitna, posiadająca szeroką wiedzę i po kursach. A nasz komendant odpowiedział nam to samo co my jemu "NIE". Uznał, że on wybiera komendanta, a nie my. W gratisie zwolnił z funkcji drużynowego i zawiesił drużynę podając powód, że ma nie opłacone składki kwiecień-czerwiec. Ten druh posiadał składki, kwestia tylko oddania pieniędzy i zaksięgowania ich. Ale to chyba nie powód, aby zabierać komuś drużynę w którą włożył całą swą pracę i serce.Oczywiście tylko ten druh dostał taką informację nikt ze szczepu o tym nie wie praktycznie, tylko z plotek. Pytanie: Czy jest możliwość wybronienia druha? Czy Komendant może zablokować moje odejście drużyny ze szczepu?

Answer 1

Tu jest kilka osobnych zagadnień. W każdym z nich proponuję kierować się dwoma zasadami: „nic ustnie, wszystko na piśmie” i „najpierw czytamy regulaminy”.

1. Co do szczepu, zasady wyboru komendanta szczepu określa konstytucja szczepu. Komendant hufca nie może jednoosobowo powołać komendanta szczepu, chyba że konstytucja dałaby mu takie prawo, a jeszcze o takiej nie słyszałem... Jeśli nie macie konstytucji (co byłoby słabe, ale możliwe), obowiązująca Instrukcja działania szczepu z 2003 r. mówi:

14. [...] komendant szczepu – pełnoletni instruktor wybrany przez instruktorów i wędrowników pełniących funkcje instruktorskie w jednostkach organizacyjnych wchodzących w skład szczepu i mianowany na funkcję przez właściwego komendanta hufca.

Oznacza to, że komendant hufca nie może mianować osoby innej niż wybrana przez szefów jednostek, tj. drużynowych, komendantów kręgów, szefów klubów (bo to jedyne funkcje instruktorskie w rozumieniu Statutu pełniona w tych jednostkach). Komendant może odmówić mianowania Waszego kandydata (co można próbować podważyć), ale nie może narzucić swojego. (Instrukcja szczepu ma się niedługo zmienić, ale te obszary mają pozostać bez zmian).

W opisanej sytuacji poprosiłbym na piśmie o podstawę prawną mianowania się komendantem szczepu, wskazując podane powyżej zapisy, i po otrzymaniu ewentualnej mglistej odpowiedzi zaskarżył ją do komendanta chorągwi na podstawie §47 Statutu ZHP.

2. Co do zwolnienia drużynowego z funkcji, obszar ten regulują trzy akty: uchwała Rady Naczelnej ZHP w sprawie podstawowej składki członkowskiej z 2013 r. (niedawno znowelizowana, ale w obszarze niezwiązanym z obecnym tematem), uchwała Rady Naczelnej ZHP w sprawie zasad ponownego ubiegania sie o członkostwo z 2015 r. i Instrukcja gromady, drużyny, kręgu i klubu sprzed roku, znowelizowana w styczniu 2016. Do tego w żadnym dokumencie nie ma dziś instytucji zawieszenia drużyny.

Jeśli harcerze nie opłacili w terminie składki członkowskiej, przestali być członkami ZHP, a więc drużyna przestała mieć członków (ale to nie oznacza jeszcze jej automatycznej likwidacji, patrz poniżej). Tyle że w przypadku harcerza opłacenie składki to przekazanie jej drużynowemu, a nie odprowadzenie jej przez drużynowego do hufca. Jeśli drużynowy składek nie przekazał w terminie, jest to poważne zaniedbanie i komendant hufca może go ukarać dyscyplinarnie, ale nie wpływa to na członkostwo harcerzy w ZHP. 

W przypadku składek samego drużynowego sytuacja jest inna. Tu aktem opłacenia składki jest wpłacenie jej przez drużynowego do hufca, bo drużynowy ma zawsze przydział do hufca lub wyżej, nie do drużyny. Jeśli drużynowy nie opłaciłby swojej składki, ustałoby jego członkostwo, a więc również automatycznie przestałby być drużynowym. Jeśli w przeciągu 3 miesięcy wpłaciłby zaległe i bieżące składki, członkostwo automatycznie się odtwarza, ale funkcja nie, na tę komendant musiałby go ponownie mianować. (Widać, że zaniedbanie własnych składek przez drużynowego świadczy o poważnym lekceważeniu pełnionej funkcji...)

Kluczem do tej całej sprawy są jednak kwestie formalne. Ustanie członkostwa następuje automatycznie i nie wymaga potwierdzenia w rozkazie, choć jest to mocno wskazane. Na pewno jednak ogłoszenia w rozkazie wymagałoby zwolnienie drużynowego z funkcji oraz rozwiązanie drużyny; obie te kwestie wymagają uchwały komendy hufca ogłoszonej w rozkazie komendanta, i od takiej decyzji przysługuje odwołanie, patrz p. 131 i 132 Instrukcji drużyny. Dopóki nic nie ma na piśmie, żaden z tych faktów nie zaistniał i opowieści komendanta hufca są tylko opowieściami. Przy jakichkolwiek próbach wciskania Wam tego żądałbym uchwały komendy hufca na piśmie, mówiąc od razu, że zamierzacie się odwoływać.

3. Wyjście drużyny ze szczepu to jeszcze inna kwestia. Obecna instrukcja szczepu w zasadzie tego nie reguluje (nowa ma być tu dużo precyzyjniejsza), jeśli konstytucja szczepu jakoś to reguluje, jej postanowienia obowiązują, ale jeśli konstytucji nie uchwaliliście, wszystko zależy od decyzji komendy hufca. W razie odmowy niepopartej argumentami merytorycznymi możecie ją zaskarżać do komendy chorągwi na podstawie wspomnianego już §47 Statutu ZHP w połączeniu z zadaniami drużynowego z Instrukcji drużyny... albo poczekałbym na nową Instrukcję szczepu, gdzie ta kwestia ma być szczegółowo uregulowana.

Comments

Jeśli chodzi o składki w naszym hufcu. Nigdy nie było problemu jeśli ktoś z tym się spóźnił. Wydaje mi się, że hufiec odprowadza pieniądze i w momencie w którym drużynowy odda składki to się to im spłaca w pewnym sensie. Nasz komendant jest bardzo cięty na tego drużynowego. Podchodzi to wręcz pod ataki osobiste. Oczywiście ten druh nie jest bez winy. Raz wyzwał komendanta od frajerów, bo komendant coś mu zrobił już nie pamiętam co. Komendant uznał to za zniewagę i chciał go od razu zwolnić. Oczywiście znalazły się osoby, które niezgadzały się z komendantem przez co dał on temu druhowi  3 miesięczny okres naprawczy.  Ale to co nasz Komendant robił temu drużynowemu przez to to i tak jestem pod wrażeniem, że wytrwał te trzy miesiące, kiedy to on starał się go jakby to powiedzieć "zniszczyć". Gdzie jest harcerstwo? Nie wiem.

---

1 września 2016 r. wchodzi w życie nowa instrukcja szczepu, kwestia odłączania się drużyny od szczepu jest w niej precyzyjnie uregulowana. ;)