Ile osób można mieć pod opieką na biwaku/obozie/wycieczce?

Question

Jak to wygląda od strony prawnej?

Answer 1

Są dwie różne sytuacje: (1) impreza jest wypoczynkiem, (2) impreza nie jest wypoczynkiem.

Według obowiązującej od 1 kwietnia 2016 r. ustawy o systemie oświaty wypoczynek to imprezy „trwające nieprzerwanie co najmniej 2 dni, w czasie ferii letnich i zimowych oraz wiosennej i zimowej przerwy świątecznej" (pełna definicja jest dużo bardziej skomplikowana i prawdopodobnie części naszych działań obozowych nie obejmie, cały czas jest to wyjaśniane).Na pewno jednak wypoczynkiem nie są imprezy poza wskazanym okresem ani jednodniowe wycieczki niezależnie od terminu.

W przypadku wypoczynku nowe rozporządzenie (wejdzie na dniach) określa następujące limity:

• grupy z dzieci do 10 roku życia oraz grupy mieszane, w której są dzieci do 10 roku życia - max. 15 osób na opiekuna
• inne grupy – max. 20 osób na opiekuna

(pomijam wypoczynek dzieci niepełnosprawnych, wtedy obowiązują limity z przepisów dot. kształcenia specjalnego).

Wychowawcami w rozumieniu tych przepisów są jedynie ludzie z uprawnieniami, czyli w naszym przypadku instruktorzy i nie-instruktorzy z kursem wychowawców wypoczynku. Warto tu wspomnieć, że kierownik wypoczynku nie jest liczony do ww. limitów.

Jeśli impreza nie jest wypoczynkiem, żadne przepisy nie określają limitów liczbowych. (W szczególności, nie obowiązuje nas rozporządzenie o organizacji wycieczek szkolnych... bo nie jesteśmy szkołą. D'oh). Nie znaczy to, że można uskutecznić dowolną fantazję, ponieważ nadal obowiązuje ogólny wymóg dochowania należytej staranności, oznaczający tu, że w razie czego trzeba będzie uzasadnić, że liczba opiekunów była wystarczająca do rozsądnego zapewnienia bezpieczeństwa. W praktyce albo hufce/chorągwie opracowują własne wytyczne, albo warto kierować się jako wskazówkami limitami podanymi dla wypoczynku lub dla wycieczek szkolnych. Na pewno w każdej sytuacji trzeba mieć co najmniej dwóch opiekunów, to elementarna logistyka. 

Nie obowiązują tu za to żadne wymogi co do kwalifikacji, w szczególności nie są wymagane uprawnienia wychowawcy wypoczynku – bo przecież to nie jest wypoczynek – tak więc opiekunem może być dowolna pełnoletnia osoba (pełnoletnia, żeby była zdolna do przejęcia odpowiedzialności za dzieci).

Comments

Jak impreza nie jest wypoczynkiem to czym? Czy tylko kursy, szkolenia itp. nie są wypoczynkami czy coś jeszcze możemy zaliczyć do niewypoczynku?

---

Pytasz o imprezy w trakcie wakacji lub przerwy świątecznej, tak? Jeśli nie są wypoczynkiem to są po prostu działaniami statutowymi stowarzyszenia. Nie jest jasne, jak ministerstwa chcą interpretować bardzo niezręczny zapis ustawy „...połączony ze szkoleniem...”, jeszcze się to wyklarowuje. Do tego dołóż Art. 92a ust. 2: „Przepisom ustawy nie podlega wypoczynek organizowany dla dzieci własnych lub dzieci znajomych przez rodzinę lub osoby znane rodzicom osobiście” w zestawieniu z faktem, że często drużynowi są rodzicom znani osobiście, i to od lat, i widać, że ostateczne stanowisko ministerstw, a potem ZHP może wyjść bardzo różne. Musimy poczekać.

---

Można gdzieś podejżeć tą nową ustawę z 1 kwietnia?

---

W ISAP Sejmu RP: link. (Ustawa z 11 września 2015 r., Dz.U. z 2015 r., poz. 1629).

---

Nie obowiązują tu za to żadne wymogi co do kwalifikacji, w szczególności nie są wymagane uprawnienia wychowawcy wypoczynku – bo przecież to nie jest wypoczynek – tak więc opiekunem może być dowolna pełnoletnia osoba (pełnoletnia, żeby była zdolna do przejęcia odpowiedzialności za dzieci).

Vanadey czy Twoim zdaniem na wyjazd na rajd (który wypoczynkiem nie jest) wystarczy opieka osoby pełnoletniej?

---

To nie jest kwestia mojego zdania, tylko przepisów. Nie istnieją żadne przepisy państwowe, które nakładałyby na kadrę takiej właśnie wycieczki pozawakacyjnej jakiekolwiek wymogi co do kwalifikacji. Takie jest też stanowisko GK ZHP, zresztą Instrukcja PJO też niczego tu nie narzuca, choć kwestię takich krótkich wyjazdowych form pracy reguluje.

Nie zmienia to faktu, że wycieczka musi zostać zatwierdzona przez komendanta hufca i ten może po obejrzeniu listy kadry stwierdzić Sorry, chłopaki, z taką ekipą ja was nie puszczę. Ale nie ma tu kwestii posiadanych papierów, tylko uznania przez komendanta, że dany zestaw kadry nie gwarantuje bezpieczeństwa planowanych działań.

---

Pytam, bo często ciężko jest harcerzom znaleźć osoby dysponujące czasem i spełniające wymagania dot. wypoczynku. Przy okazji, większość regulaminów rajdów posiada też zapisy niepozwalające skorzystać z pomocy 'zwykłej osoby pełnoletniej' :)

---

Bo organizator imprezy może sobie zażądać czegokolwiek. To jego impreza. Po prostu jak popłynie za daleko, ludzie mu nie będą przyjeżdżać. Ale jest to wybór organizatora, przepisy państwowe ani związkowe nie stawiają tu żadnych wymagań.

---

Wiem o tym ale chyba te wymagania bardziej wynikają z nieznajomości prawa, niż rzeczywistych potrzeb.

---

Jak rozumieć "co najmniej dwa dni"?

1. Parogodzinna zbiórka w wakacje od tego momentu jest legalna bez zatwierdzenia w KO?

2. Zbiórka z piątku na sobotę zatwierdzona w KH jest legalna, czy są to już dwa dni? Czy dwoma dniami jest dopiero zbiórka od piątku do niedzieli?

---

ad. 1. Tak.

ad. 2. „Dwa dni” w rozumieniu urzędniczym to niestety nie 48 h, a cokolwiek obejmującego dwa dni kalendarzowe – czyli wszystko, co zaczyna się przed północą i kończy po niej. Potwierdzaliśmy to.