Nie ma formalnych warunków. Jeśli czytać Statut dosłownie, namiestnik nie musi być nawet instruktorem – nie żeby to miało większy sens, oczywiście...
Istnieje dokument Zasady wspierania programowo-metodycznego drużynowych w ZHP z 2011 r., który mówi o tym, jak hufiec ma pomagać drużynowym w zakresie programu. Jest tam stwierdzenie, że szczegółowe rozwiązania wybiera sobie hufiec w zależności od swej sytuacji.
Jeśli chodzi o stopień instruktorski, w modelowym przypadku namiestnik powinien być co najmniej podharcmistrzem, bo to ten stopień przygotowuje do kierowania zespołem instruktorskim. Jeśli namiestnikiem zostaje przewodnik, pełnienie tej funkcji jest doskonałym obszarem realizacji próby podharcmistrzowskiej.
Istnieje coś takiego jak Odznaka Kadry Programowej, będąca potwierdzeniem kwalifikacji posiadacza do wspierania realizacji programu w ZHP. OKP w stopniu brązowym potwierdza właśnie kwalifikacje do pełnienia funkcji programowca hufca lub namiestnika – ale obowiązkowa dla tych funkcji nie jest.